معماری مونولیتیک چیست؟

مسئله ساختن سیستم‌های مقیاس‌پذیر از مهم‌ترین چالش‌های شرکت‌ها و تیم‌های فنی است. یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر میزان مقیاس‌پذیری اپلیکیشن‌ها معماری آن‌هاست.

در ادامه به معماری مونولیتیک و چالش‌ها و فرصت‌هایی که در توسعه اپلیکیشن‌ها برای تیم‌های فنی ایجاد می‌کند خواهیم پرداخت.

معماری مونولیتیک چیست؟

معماری Monolithic، که به آن معماری یک‌پارچه هم گفته می‌شود، مدل سنتی طراحی اپلیکشن است. در معماری مونولیتیک ما با یک برنامه یکپارچه واحد طرف هستیم که در آن تمام اجزای اپلیکیشن کاملا به هم دیگر وابسته هستند.

برای درک بهتر این معماری تصور کنید ما یک اپلیکیشن ساده داریم که از سه بخش فرانت‌اند،بک‌اند و پایگاه داده تشکیل شده است. در معماری مونولیتیک این سه بخش جدا از هم نیستند و همه آن‌ها به‌صورت واحد یک برنامه را تشکیل می‌دهند. در این مدل همه بخش‌ها روی هم‌دیگر تاثیر می‌گذارند و مشکلات، به‌روزرسانی‌ها و چالش‌های مختلف ممکن است عملکرد بخش‌های دیگر را با اختلال مواجه سازد. 

انواع معماری‌های نرم‌افزار

انواع مختلفی از معماری‌های نرم افزار و الگو‌ی آن‌ها وجود دارد. دو معماری نرم افزار پراستفاده، بی‌‌شک معماری مونولیتیک و معماری میکروسرویس هستند. هرکدام از این معماری‌ها ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند که برنامه‌نویسان با توجه به شرایط موجود و پروژه‌هایی که دارند، از آن‌ها استفاده می‌کنند. در ادامه تفاوت‌های این دو معماری با یکدیگر را بیشتر توضیح می‌دهیم.

معماری‌های Monolithic و Microservice تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. در ادامه برخی از تفاوت‌های این دو معماری را بررسی می‌کنیم.

تفاوت‌های معماری میکروسرویس و مونولیتیک

اگر به‌دنبال پاسخ به این سوال هستید که کدام یک از این دو معماری بهتر است. باید به این نکته توجه داشته باشید که هر کدام از این دو معماری مزایا و معایب خاص خود را دارند و شما باید با توجه به نوع محصول و اولویت‌هایی که دارید یکی از این دو معماری را انتخاب کنید. در ادامه ما به چند تفاوت اساسی بین دو معماری اشاره خواهیم کرد:

مقیاس‌پذیری

به‌صورت کلی به‌خاطر ماهیت ماژولاری که میکروسرویس دارد مقیاس‌پذیری نیز در این مدل از معماری راحت‌تر از معماری مونولیتیک است.

دیتابیس

در معماری مونولیتیک همه بخش‌های نرم‌افزار از دیتابیس مشترک استفاده می‌کنند. این در حالی است که در نرم‌افزارهایی که با استفاده از معماری میکروسرویس توسعه پیدا کرده است هر پروژه و ماژول دیتابیس خاص خود را دارد. 

استقرار

در معماری مونولیتیک استقرار نرم‌افزار کندتر انجام می‌شود. در نرم‌افزارهای میکروسرویس هر بخش به‌صورت جداگانه مسیر توسعه و استقرار را طی می‌کند. همچنین به‌خاطر اینکه هر بخش از نرم‌افزار از بخش‌های دگر جداست فرایند استقرار سریع‌تر و آسان‌تر انجام می‌شود.

مزایای استفاده از معماری مونولیتیک

سازمان و شرکت‌های مختلف می‌توانند با توجه به نیازهایی که دارند، از معماری نرم افزار موردنظرشان استفاده کنند. برای انتخاب بهتر معماری مناسب برای نرم‌افزار در ادامه مزایای استفاده از معماری مونولیتیک می‌پردازیم:

توان عملیاتی بالا

برنامه‌هایی که از این معماری استفاده می‌کنند، توان عملیاتی بالایی دارند. یکی از دلایلی که باعث می‌شود این برنامه‌ها توان عملیاتی بالایی داشته باشند، قرارگیری قابلیت‌های موردنیاز در یک برنامه است.

توسعه آسان

یکی دیگر از مزایای مهم استفاده از مونولیتیک، توسعه‌ آسان است. Monolithic یک معماری ثابت‌شده در طراحی نرم‌افزار است و همین مسئله باعث می‌شود که تمام افراد و تیم‌های فعال در این حوزه، با آن آشنا باشند و به توسعه برنامه‌هایی که از این معماری بهره می‌گیرند، کمک کنند.

اشکال‌زدایی و دیباگ کردن آسان‌تر

از آن‌جایی که در این معماری تمام کدها در یک برنامه قرار گرفته‌اند، در صورت بروز مشکل هم می‌توانید به‌راحتی اشکال را پیدا کرده و آن را رفع کنید. این یکی از مزایای این نوع معماری نرم افزار است که در میکروسرویس‌ها کمتر دیده می‌شود.

تعامل آسان‌تر قسمت‌های مختلف برنامه با هم‌دیگر

همانطور که در اوایل مقاله هم گفته شد، تمام بخش‌ها در یک برنامه قرار گرفته‌اند. همین مورد باعث می‌شود که تعامل و برقراری ارتباط میان این بخش‌ها همیشگی باشد و نگرانی برای کارکرد آن‌ها وجود نخواهد داشت.

معایب معماری مونولیتیک

مانند هر معماری نرم افزار دیگری، Monolithic هم معایبی دارد. در ادامه برخی از این معایب را معرفی می‌کنیم.

سرعت توسعه کم‌تر در برنامه‌های بزرگ

سرعت توسعه برنامه‌های بزرگی که از این معماری استفاده می‌کنند، پایین است. توسعه این برنامه‌ها با پیچیدگی‌های بیشتری همراه خواهد بود.

مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری

یکی دیگر از معایب این معماری، مربوط به مقیاس‌پذیری است. این ویژگی منفی روی برنامه‌های بزرگ تاثیر بیشتری می‌گذارد؛ اگر قصد داشته باشید که فقط در یک بخش کوچکی از برنامه‌ خود تغییری ایجاد کنید، باید کل برنامه را تغییر دهید. این ویژگی باعث دورشدن توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان از معماری مونولیتیک می‌شود.

وابستگی و اثرگذاری بیش از حد بخش‌های مختلف نرم افزار بر روی هم‌دیگر

اگر مشکل کوچکی برای کد یک قسمت از برنامه به وجود بیاید و قصد تغییر دادن آن را داشته باشید، کل کدهای برنامه به‌هم می‌ریزند. این مورد برای به‌روزرسانی هم وجود دارد؛ اگر قصد به‌روزرسانی کردن یک قسمت از برنامه‌ را داشته باشید، باید کل برنامه را به‌روزرسانی کنید چرا که کدها به هم وابسته هستند و مانند یک زنجیره عمل می‌کنند.

جمع‌بندی

در این مقاله از هم‌روش معماری مونولیتیک را معرفی کردیم و مزایا و معایب این نوع معماری نرم افزار را شرح دادیم. می‌توانید با توجه به شرایط و نیازهای سازمان یا شرکت خود، مناسب‌ترین معماری را انتخاب کرده و از آن استفاده کنید.