جیرا (Jira) چیست؟

جیرا (Jira) یک نرم‌افزار مدیریت پروژه‌ است که توسط شرکت فناوری استرالیایی Atlassian عرضه شده است. کلمه‌ جیرا ریشه در لغت ژاپنیِ ゴジラ (گوجیرا) به معنای گودزیلا دارد. این نرم‌افزار به شما کمک می‌کند تا بتوانید پروژه‌های خود را مدیریت کنید، نقص‌ها و باگ‌های موجود در پروژه را شناسایی کنید، و همچنین روند کاری (Workflow) بهتر و خودکاری داشته باشید.

در این مطلب از وبلاگ هم‌روش قصد داریم به‌صورت کامل با نرم افزار جیرا و همچنین امکانات، کاربردها، مزایا و معایب آن آشنا شویم.

آشنایی با تاریخچه جیرا

شرکت سازنده‌ جیرا، Atlassian کار خود را به‌عنوان یک شرکت خدماتیِ فناوری شروع کرد. مشکلات مالی سازندگان این کمپانی باعث شد تا نرم‌افزاری را که پیش از این توسعه داده بودند،‌ در سال ۲۰۰۲ به فروش بگذارند.

در آن زمان،‌ توسعه‌دهندگان jira از یک نرم‌افزار رفع باگ (دیباگ) به نام Bugzilla استفاده می‌کردند. همین هم باعث شد که نام نرم‌افزار خود را جیرا بگذارند. این نرم‌افزار در طول سالیان طولانی مورد استفاده‌ شرکت‌های مختلفی در سراسر جهان قرار گرفت. حتی کلان‌شرکت‌هایی مانند سیسکو، اسپاتیفای، eBay،‌ Square و Airbnb هم از این نرم‌افزار استفاده می‌کنند.

چرا از جیرا استفاده می‌کنیم؟

Jira نرم‌افزاری برای مدیریت چرخه‌ حیات، تست‌های مدیریتی و سازمان‌دهی پروژه است. این نرم‌افزار از پسِ وظایف متعددی برمی‌آید که به‌عنوان مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مدیریت پروژه
• توسعه نرم‌افزارها
• مدیریت محصولات
• مدیریت وظایف و کارها
• ردیابی باگ‌ها
• تحلیل فرایند توسعه چابک (Agile)
• مدیریت داده‌های آزمایشی و پیش‌نیازهای پروژه

چطور باید از جیرا (Jira) استفاده کرد؟

برای کار کردن با نرم‌افزار Jira، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:

• نرم‌افزار جیرا را باز کنید و گزینه Home را در آن پیدا کنید.
• حال باید گزینه‌ Create را برای ایجاد پروژه انتخاب کنید.
• می‌توانید از کتاب‌خانه‌ قالب‌های پروژه،‌ یک قالب (template) انتخاب کنید.
• از بخش Board، به تعداد مورد نیاز فهرست ایجاد کنید.
• حال باید یک ایشو (issue) ایجاد کنید.

حال می‌توانید اعضای تیم خود را به Jira دعوت کرده و کار خود را شروع کنید.

مفاهیم کلیدی و اصلی در نرم‌افزار جیرا

وقتی قصد کار کردن با جیرا را دارید،‌ باید حتما با مفاهیم کلیدی و واژگان اصلی که در نرم‌افزار با آن روبه‌رو می‌شوید هم آشنا باشید. در بخش زیر به لیستی از واژگان کلیدیِ جیرا اشاره کرده‌ایم. سپس به‌طور مجزا مفهوم هر یک را برایتان باز می‌کنیم.

• مسئله یا issue
• پروژه یا project
• صفحه یا board
• گردش کار یا workflow
• کار زیرمجموعه یا Sub-Task

مفهوم Issue در جیرا چیست؟

مسئله یا Issue به بخشی از نرم‌افزار Jira گفته می‌شود که شما یکی از پروژه‌های خود را از لحظه‌ ایجاد تا زمان تکمیل، در آن ردیابی می‌کنید. Issue به شما کمک می‌کند تا مسائل یا باگ‌هایی را که در زیرساخت پروژه وجود دارد،‌ ردیابی و شناسایی کنید. به‌محض این‌که شما پروژه‌ خود را در جیرا وارد کنید،‌ امکان ایجادِ Issue هم در دسترستان قرار می‌گیرد.

برخی از ویژگی‌هایی که در بخش Issue با آن مواجه می‌شوید، شامل مسائل زیر می‌شود:

• باگ
• تَسک
• استوری
• تست
• اپیک

به‌طور کلی Issue در نرم‌افزار جیرا به دو نوعِ پیش‌فرض و Agile Scrum تقسیم می‌شوند. Issueهایی که شما به‌تازگی ایجاد کرده‌اید، در بخش پیش‌فرض یا Defaults Issue Type Scheme قرار می‌گیرند.

نکته‌ طلایی: بسیاری می‌پرسند که Agile Scrum چیست و چه کاربردی در جیرا دارد؟ شما در این بخش می‌توانید نقشه‌ی راهِ تکامل محصولات و نسخه‌های آینده‌ محصولات خود را مدیریت کنید.

Project یا پروژه چیست؟

وقتی شما ایشوهای خود را در نرم‌افزار Jira گروه‌بندی می‌کنید، از یک‌سری مفاهیم و داده‌هایی استفاده می‌کنید که ایشوهای مختلف را به‌هم متصل می‌سازد. محدودیت‌های مربوط به مشاهده‌ ایشوها و گردش‌های کارِ در دسترس، به شما اجازه می‌دهند ایشوهای مختلفِ یک پروژه را طبقه‌بندی و مرتب کنید. جیرا به شما کمک می‌کند تا برای هر محصول، یک پروژه‌ جداگانه بسازید.

صفحات یا Boards در نرم‌افزار جیرا (Jira) چه نقشی دارند؟

بُردها یا صفحات در Jira،‌ نمایه‌هایی از گردش کار تیم شما هستند که در پروژه نمایش داده می‌شوند. شما می‌توانید برای دید بهتر، مدیریت راحت‌تر و اتخاذ گزارش کار از پیشرفت پروژه، چندین بُرد را در پروژه‌ خود اعمال کنید. اما اگر از ایشوهای Agile استفاده می‌کنید، بُردهای Kanban و Sprint بیشتر به کارتان می‌آیند. این دو بُرد به شما کمک می‌کنند تا گردش کارهای انباشته‌شده را بررسی و ردیابی کنید.

Workflows یا گردش‌ کارها

گردش کار یا Workflow در نرم‌افزار جیرا  راهی برای نمایش پروژه‌ها از زمان ایجاد پروژه تا زمان تکمیل آن است. به نوعی گردش کار می‌تواند مسیری را که از زمان ساخت پروژه تا تکمیل آن طی کرده‌اید، به شما نشان دهد. این گردش‌ها به چند زیرمجموعه‌ To Do (پروژه‌هایی که قصد انجام آن‌ها را دارید)، In Progress (پروژه‌های در حال انجام) و Done (پروژه‌های انجام‌شده) تقسیم می‌شوند. بنابراین شما می‌توانید وضعیتِ هر ایشو را در این بخش مشاهده و ردیابی کنید.

سرویس‌های هاستینگ نرم‌افزار جیرا (Jira)

شما می‌توانید نرم‌افزار Jira را در بستر دو میزبان (هاستینگ) اجرا کنید:

1. فضای ابری یا Cloud: نرم‌افزار جیرا  در فضای ابری اجرا خواهد شد.
2. مرکز داده یا Data Center: می‌توانید جیرا را در پلتفرم‌های هاستینگ مانند AWS یا Azure اجرا کنید. این روش بیشتر مناسب شرکت‌هایی‌ست که قصد دارند بدون هیچ وقفه‌ای از جیرا استفاده کنند.

جیرا برای چه تیم‌هایی مناسب است؟

نرم‌افزار مدیریت پروژه‌‌ جیرا برای برنامه‌ریزی، رفع باگ‌ها و ردیابی مسائل، بررسی و تکامل محصولات مورد استفاده قرار گیرد. این نرم‌افزار بیشتر به تیم‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

• تیم‌های بیزینسی: این تیم‌ها معمولا از jira به‌عنوان نرم‌افزار رفع باگ (دیباگ)، ردیابی و مدیریت تسک‌های در حال انجام و مدیریت پروژه استفاده می‌کنند.
• تیم‌های توسعه‌ نرم‌افزار و خدمات آی‌تی: از تیکت کردن ایشوها گرفته،‌ تا مدیریت وقایع و حتی تغییر متدهای مدیریتی، توسط این تیم‌ها در جیرا اجرا می‌شود.
• مدیریت پورتفولیو و تیم‌های مدیریت دلیوری‌ها:‌ این تیم‌ها می‌توانند از جیرا  برای برنامه‌ریزی، مدیریت پروژه‌ها و دلیوری‌ها استفاده کنند. قابلیتِ Jira Align به این تیم‌ها در سازمان‌دهی محصولات،‌ برنامه‌ها و استراتژی‌های پورتفولیو کمک می‌کند.

ویژگی‌های نرم‌افزار مدیریت پروژه جیرا

Jira در حقیقت یک نرم‌افزار رفع باگ (دیباگ) است که به شما اجازه می‌دهد باگ‌ها و ایشوهای (مسائل) پروژه را ردیابی و مدیریت کنید. اما برخی از ویژگی‌های آن باعث می‌شود تمامی تیم‌های بیزینسی بتوانند بیشترین استفاده را از این نرم‌افزار ببرند.

• می‌توانید ضمن مدیریت تست‌های دستی و اتوماتیک، پروژه را سازمان‌دهی کنید.
• قابلیت چابک یا Agile به شما اجازه می‌دهد از بُردهای scrum و Kanban برای مدیریت هرچه بهتر پروژه استفاده کنید.
• قابلیت‌های مدیریتِ پروژه به شما اجازه می‌دهد از صفر تا صد پروژه را در جیرا مدیریت کنید. ابزارهای مختلفی که در جیرا تعبیه شده، این اپلیکیشن را تبدیل به بهترین پلتفرم برای مدیریت تسک‌های توسعه‌ نرم‌افزار و DevOps کرده است.

جیرا  علاوه بر قابلیت دیباگ کردن و ردیابی باگ‌های موجود در گردش کار، اولویت‌های پروژه را مشخص کرده و به شما اجازه می‌دهد تا کارهای خود را با توجه با جزئیات،‌ تاریخ‌ها، ددلاین‌ها و یادآورها مدیریت کنید.

جیرا چگونه به من کمک می‌کند؟

Jira، که یک ابزار مدیریت پروژه و ردیابی مسائل است، به چندین روش می‌تواند به شما کمک کند، به‌خصوص اگر در زمینه توسعه نرم‌افزار یا مدیریت پروژه‌های فناوری اطلاعات فعالیت دارید. در اینجا چند نمونه از خدماتی که جیرا به ما ارائه می‌دهد آورده شده است:

مدیریت وظایف و مسائل	Jira امکان ایجاد، تخصیص، پیگیری و گزارش‌دهی وظایف و مسائل مختلف را فراهم می‌کند
همکاری تیمی	با ارائه ابزارهایی برای بحث و گفتگو در مورد وظایف و مسائل، Jira تسهیل‌کننده همکاری و ارتباط بین اعضای تیم است.
گزارش‌دهی	Jira گزارش‌های مختلفی را ارائه می‌دهد که به شما امکان می‌دهند تا عملکرد تیم و پیشرفت پروژه‌ها را به صورت بصری تحلیل و بررسی کنید.

نگاهی به مزایای جیرا (Jira)

• Jira کاملا اقتصادی‌ست: لایسنس جیرا معمولا نصف قیمتِ سایر خدمات مشابه تمام می‌شود و در مقایسه با سایر شرکت‌‌ها و نرم‌افزارهای مدیریت پروژه، قیمتی رقابتی را ارائه می‌دهد.
• قابلیت تعامل متقابل در نرم‌افزار: منابع عظیم REST API، به همراهِ بیش از ۲۰۰۰ اد-آن و پلاگین، بازده استفاده از نرم‌افزار را بسیار بالا برده است.
• ساختاری روان و ساده: در مقایسه با رابط کاربری سخت و پیچیده‌ی نرم‌افزارهای رقیب، رابط کاربری جیرا ساده‌تر و روان‌تر است.
• نصب و پیاده‌سازی آسان: حجم فوت‌پرینت جیرا پایین است. بعلاوه در ویندوز و لینوکس هم در دسترس قرار دارد.
• مقیاس‌پذیری بالا: می‌توان Jira را در تمام بیزینس‌های کوچک، متوسط و بزرگ، برای چالش‌های کوچک و بزرگ استفاده کرد.
• شخصی‌سازی فوق‌العاده: به منظور تطابق بالاتر نرم‌افزار با شرکت شما، می‌توان جیرا را به‌سادگی شخصی‌سازی کرد تا بازده محصولات و پروژه‌های شما بالاتر رود.

معایب و دشواری‌های نرم افزار جیرا

نرم افزار جیرا نیز مانند هر اپلیکیشن دیگری مزایا و معایب خاص خود را دارد. در بخش‌های قبلی با استفاده و مزایا Jira آشنا شدیم. در ادامه به اصلی‌ترین معایب نرم‌ افزار جیرا خواهیم پرداخت.

فرایند یادگیری نسبتا دشوار	از آنجایی که جیرا یک نرم‌افزار کامل و البته سازمانی است، فرایند یادگیری نسبتا دشواری دارد.
هزینه لایسنس	جیرا یک نرم‌افزار تجاری است و برای اینکه یک سازمان بزرگ بتواند از ویژگی‌های آن به صورت کامل استفاده کند، نیاز به تهیه لایسنس دارد.
عملکرد	یکی از مشکلات جیرا وابستگی زیاد آن به نرم‌افزارهای مجموعه atlassian است که این موضوع روی عملکرد آن تاثیر منفی گذاشته است.

ساخت Jira در پلتفرم ابری دارکوب

با وجود مزایایی بسیاری که جیرا در مدیریت پروژه دارد، استفاده از آن در ایران به‌خاطر تحریم‌ها و مسائل دیگر همواره با مشکلاتی همراه بوده است. برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی می‌توانید از پلتفرم ابری دارکوب برای ساختن اپلیکیشن جیرای خود استفاده کنید.

با استفاده از پلتفرم ابری دارکوب، می‌توانید در زمان بسیار کمی، نرم افزار Jira را ایجاد کرده و از آن استفاده کنید.

جمع‌بندی: نرم افزار جیرا

نرم افزار جیرا یکی از مهمترین ابزارها برای مدیریت پروژه و مدیریت همکاری‌های تیمی است که توسط شرکت‌ها و سازمان‌های بسیار زیادی استفاده می‌شود. برای استفاده از جیرا کافی‌ست با استفاده از پلتفرم دارکوب یک اپ جدید ایجاد کرده و آن را راه‌اندازی کنید.

در این مطلب از وبلاگ هم‌روش ما با چیستی Jira به صورت کامل آشنا شدیم و همچنین امکانات، مزایا، معایب و کاربردهای آن را بررسی کردیم.