DevSecOps رویکردی برای ادغام کردن تست‌های امنیتی در هر مرحله از توسعه یک نرم‌افزار است. در این پروسه از ابزارهای مختلفی که به ایجاد همکاری بین توسعه‌دهندگان، متخصصین امنیت و تیم عملیات کمک می‌کند، استفاده می‌شود.
DevSecOps باعث می‌شود تا فرهنگ جدیدی وارد شرکت شود: فرهنگی که باعث می‌شود تا هر فردی که مسئول ساختن بخشی از نرم‌افزار است به امن بودن آن نیز توجه داشته و پروتکل‌های امنیتی را رعایت کند.
در این مطلب از وبسایت همروش قصد داریم با چیستی DevSecOps و اجزا آن آشنا شویم. همچنین مواردی که برای شروع استفاده از دوسکاپس در محیط توسعه نیاز دارید را بررسی خواهیم کرد و با تفاوت DevSecOps با DevOps آشنا خواهیم شد.
DevSecOps مخفف چه کلماتی است؟
DevSecOps مخفف کلمات Development ،Security و Operation (توسعه، امنیت و عملیات) است. اگر دقت کنید در اینجا Sec به‌عنوان یک موضوع جدید وارد حوزه DevOps شده و آن را توسعه داده است. هر کدام از این عبارات نیز به وظایف و کارهای مختلفی اشاره دارند که از نام‌شان پیداست. اما برای روشن‌تر شدن قضیه در ادامه اشاره‌ای کوتاه به هر سه مورد خواهیم داشت:
توسعه یا Development
توسعه به تمام کارهایی گفته می‌شود که در نهایت به ایجاد اپلیکیشن منجر می‌شود: برنامه‌ریزی، کدنویسی، تست و… .
امنیت یا Security
در فرایند امنیت، ما قبل از اینکه نرم‌افزاری را منتشر کنیم به لحاظ امنیت و نداشتن آسیب‌پذیری آن را تست می‌کنیم. البته DevSecOps هدف دارد تا تست‌های امنیتی را در خلال توسعه اپلیکیشن پیش ببرد و در هر مرحله‌ای از توسعه، رویکردهای امنیتی را اتخاذ کند.
عملیات یا Operation
تیم عملیات روی منتشر کردن، مانیتورینگ، حل مشکلات نرم‌افزاری و… تمرکز دارد.
اهمیت DevSecOps در چیست؟
DevSecOps تلاش دارد تا در خلال توسعه یک نرم‌افزار مشکلات و آسیب‌پذیری‌های امنیتی آن را کشف کند. در واقع این روش جایگزینی برای رویکرد قدیمی توسعه نرم‌افزار یعنی SDLC است. در ارتباط با چیستی SDLC صحبت خواهیم کرد. اما همین نکته را بدانید که در SDLC نرم‌افزار ابتدا به‌صورت کامل ساخته می‌شود و بعد از آن متخصصین امنیت جنبه‌های مختلف آن را تست می‌کنند تا در صورتی که مشکل امنیتی وجود داشته باشد آن را کشف و حل کنند.
منظور از SDLC چیست؟
SDLC ساختاری است که به واسطه آن، سیکل توسعه یک نرم‌افزار را برنامه‌ریزی می‌کنیم. این ساختار به تیم‌های توسعه کمک می‌کند تا نرم‌افزار با کیفیتی را براساس ساختاری یکپارچه تولید کنند. هدف نهایی این است که نرم‌افزار با کمترین اشتباه و در مقرون به‌صرفه‌ترین حالت ممکن به لحاظ زمانی و مالی ایجاد شود.
در این پروسه ۶ کار انجام می‌شود:
- آنالیز و بررسی نیازمندی‌ها
- برنامه‌ریزی
- طراحی معماری نرم‌افزار
- توسعه نرم‌افزار
- تستینگ
- دیپلوی کردن
حضور DevSecOps در SDLC
همانطور که مشاهده کردید، در SDLC خبری از امنیت و تست‌های امنیتی، در فرایند نیست، چرا که این پروسه بعد از به اتمام رسیدن سیکل SDLC انجام می‌شود. حال DevSecOps تلاش دارد تا بخش امنیت را نیز به این ساختار اضافه کند. در واقع در پروسه توسعه نرم افزار، توسعه‌دهندگان باید در بخش‌های مختلف آسیب‌پذیری‌های جدید را کشف کرده و در همین مرحله آن‌ها را حل کنند.
مزایا استفاده از DevSecOps
در ارتباط با مزیت‌‌های استفاده از DevSecOps در فرایند توسعه نرم افزار موارد مختلفی وجود دارد که در ادامه ۳ مورد از آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
مزیت اول: کشف زودهنگام آسیب‌پذیری‌ها
از آنجایی که حل مشکلات امنیتی در تمام مراحل توسعه نرم‌افزار به مسئله مهمی تبدیل می‌شود، آسیب‌پذیری‌ها پیش از انتشار نرم‌افزار کشف می‌شوند. در این حالت به‌جای آنکه منتظر اتمام پروژه باشیم و سپس کارهای امنیتی را انجام دهیم، در همان فرایند ساخت، روی این مسئله نیز کار خواهیم کرد.
این مسئله باعث می‌شود تا هم هزینه کمتری برای توسعه نرم‌افزار صرف شود و هم مدت زمان انتشار آن کمتر شود.
مزیت دوم: زمان کمتر برای انتشار نرم‌افزار
با خودکارسازی تست‌های امنیتی، میزان خطاهای انسانی کاهش می‌یابد و همچنین پروسه توسعه نرم‌افزار سریع‌تر پیش می‌رود. در نتیجه هر دو حالت، زمان کمتری برای انتشار یک نرم‌افزار به هدر می‌رود.
مزیت سوم: ایجاد فرهنگ سازمانی مبتنی بر امنیت
با استفاده کردن از رویکرد DevSecOps در محیط شرکت، توسعه دهندگان با مبحث امنیت آشنایی بیشتری پیدا کرده و روی این قضیه حساسیت بیشتری از خود نشان می‌دهند. در این حالت، توسعه دهندگان نیز مشارکت کاملی در بحث امنیت خواهند داشت و به صورت فعالانه‌تری در این زمینه کار می‌کنند.
فرایند پیاده‌سازی DevSecOps به چه صورت است؟
برای استفاده از پتانسیل‌های DevSecOps ابتدا نیاز است که DevOps و CI/CD را برای فرایند توسعه نرم افزار پیاده‌سازی کرده باشید. بنابراین در این فرایند شما به سه موضوع نیاز دارید:
DevOps یا دواپس
با بهره‌گیری از تکنیک دواپس می‌توانید تیم‌های توسعه و عملیات را در کنار همدیگر به کار گرفته و یک تجربه بی‌نقص از این دو تیم را خلق کنید. برای انجام چنین کاری ما از ابزارهای مختلفی برای خودکارسازی، همکاری و ارتباط‌گیری استفاده می‌کنیم. هدف نهایی نیز ایجاد یک فرهنگ DevOps محور است. در نتیجه، با استفاده از DevOps، شما زمان کمتری برای توسعه نرم افزار صرف می‌کنید و همچنین با راحتی بیشتری تغییرات مربوط به اپلیکیشن را دیپلوی خواهید کرد. برای درک کامل این مسئله می‌توانید مقاله «دواپس چیست؟» را مطالعه کنید.
CI/CD
CI/CD که مخفف کلمات Continuous Integration و Continuous Delivery است در واقع یک رویکرد مدرن در دنیای توسعه نرم افزار به حساب می‌‌آید که روی خودکارسازی هر چه بیشتر فرایندهای مختلف تمرکز دارد. هدف این تکنیک این است که بتوانیم عملیات‌های Build و Test را به صورت خودکار پیش ببریم و به‌صورت ساده‌تر تغییراتی که روی اپلیکیشن اعمال کرده‌ایم را تحویل دهیم. برای آشنایی بیشتر با این موضوع نیز می‌توانید مقاله «CI/CD چیست؟» را مطالعه کنید.
DevSecOps
بعد از اعمال موارد قبلی در فرایند توسعه نرم‌افزار، حال می‌توانید لایه امنیت را به این فرایند اضافه کنید. در این حالت «تست‌های امنیتی» به‌عنوان یک وظیفه به افراد مختلف تیم DevOps محول می‌شود.
از این به بعد نیاز است که تیم توسعه با تیم امنیت همکاری بیشتری داشته و به‌صورت مشترک روی توسعه یک نرم‌افزار امن تمرکز کنند.
حال یک سوال مطرح می‌شود و آن این است که تفاوت اصلی میان DevOps و DevSecOps چیست؟
تفاوت DevOps و DevSecOps
تفاوت اصلی دواپس و دوسکاپس بین هدفی‌ست که هر کدام دنبال می‌کنند:
DevOps تلاش دارد تا اپلیکیشن را در سریع‌ترین زمان ممکن منتشر کرده و در اختیار کاربران قرار دهد. به همین دلیل در DevOps بحث امنیت مربوط به یک پروسه جداگانه شده و در پایان فرایند توسعه نرم‌افزار، قبل از دیپلوی شدن انجام می‌شود.
برای مثال، تیم امنیت بعد از ایجاد کامل نرم‌افزار یک فایروال را برای تست نفوذ پیکربندی کرده و آن را روی کلیت نرم‌افزار اعمال می‌کند.
اما در DevSecOps، فرایند کشف آسیب‌پذیری و ایجاد لایه‌ای امنیتی نه در پایان توسعه نرم‌افزار بلکه در خلال آن اتفاق می‌افتد. در این حالت تیم امنیتی به‌عنوان یک بخش یکپارچه با تیم عملیات و توسعه وارد کار شده و در هر بخش از ساخت و توسعه نرم‌افزار، روی بحث‌های امنیتی آن کار می‌کند.
برای مثال تیم امنیت، فایروال مورد نظر را در همان زمانی که برنامه‌نویسان مشغول ایجاد کدهایی برای ممانعت از هرگونه آسیب‌پذیری هستند، ایجاد می‌کند.
اجزا ساختار DevSecOps
برای پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز و درست DevSecOps شما به موارد زیر نیاز دارید:
آنالیز کد
آنالیز کد یا Code Analysis به پروسه بررسی سورس کد اپلیکیشن جهت پیدا کردن آسیب‌پذیری‌ها و مطمئن شدن از رویکردهای امنیتی درست گفته می‌شود. برای انجام درست این کار نیاز است که در بازه‌های زمانی مختلف (براساس نرخ به‌روزرسانی سورس کد اصلی)، فرایند آنالیز را انجام دهید.
مدیریت تغییرات
مطمئنا با ابزارهای مدیریت نسخه مانند Git آشنایی دارید. در این مرحله از کار نیاز است تا متخصصین حوزه DevSecOps به‌صورت روزانه از طریق این ابزار، تغییرات سورس کد اصلی را مشاهده کنند. همچنین نیاز است که توسعه‌دهندگان با ایجاد هر شکلی از تغییر در سورس کد اصلی، گزارش کاملی از تغییرات اعمال شده را نوشته و آن را با دیگر اعضا به اشتراک بگذارند.
تطبیق با قواعد اولیه
در شروع ساخت اپلیکیشن، نیاز است که یکسری قواعد اولیه ایجاد شود تا از تکرار برخی از موارد خودداری شود. برای مثال استفاده از سرویس JWT در تمام بخش‌های مورد نیاز. در فرایند چک کردن اپلیکیشن نیاز است که از تطبیق کدها با قواعد اولیه‌ای که تنظیم کرده‌اید مطمئن شوید. همچنین افراد تیم موظف به همکاری در زمینه رعایت این قواعد هستند.
مدل‌سازی از تهدیدات
تیم DevSecOps باید در ارتباط با تهدیدات و مشکلات امنیتی بالقوه‌ای که ممکن است قبل و بعد از دیپلوی اپلیکیشن اتفاق بیفتد، تحقیق کرده و برای هر کدام از آن‌ها روش سریعی در جهت حل آن داشته باشد.
آموزش امنیت
تیمی که به‌عنوان متخصصین امنیت در فرایند DevSecOps مشارکت دارند باید نکات پایه‌ای و مهم از امنیت را به دیگر افراد (توسعه‌دهندگان و تیم عملیات) آموزش دهد. در واقع نیاز است که این دسته از افراد تا جایی با مسائل امنیتی آشنا باشند که در فرایند انجام کار عادی خودشان، از بهترین رویکردهای امنیتی استفاده کنند.
جمع‌بندی
DevSecOps رویکرد جدیدی در دنیای توسعه و دیپلوی نرم افزار است که قصد دارد لایه‌ای دیگر به این پروسه اضافه کند: امنیت. برای آشنایی کلی با این موضوع، در این مطلب سعی کردیم تا شما را با کلیت چیستی و اجزا آن آشنا کنیم و همچنین از مزایا و تفاوت DevSecOps با DevOps صحبت کنیم.
